-Luit & Teorbe-
Talitha Cumi Witmer
Over Luiten
Een beetje over zijn geschiedenis...
​
De luit komt oorspronkelijk uit het Midden-Oosten. Het instrument genaamd oud reisde via de Zijderoute helemaal van Perzië naar Azië en werd een instrument genaamd pipa in China en biwa in Japan. De oud reisde ook naar Europa en werd daar de luit.
Er wordt gezegd dat de luit in Europa goed werd ontvangen vanwege het gemak waarmee hij dynamiek creëerde, zowel harmonieën als melodieën speelde, en men makkelijk kon meezingen. Al deze eigenschappen maakten het instrument zeer geschikt voor het uitdrukken van emoties.
​
Als één van de instrumenten met de langste geschiedenis, genoot luitmuziek het hoogtepunt van zijn populariteit tussen de 15e en 18e eeuw. Naar schatting overleven meer dan 25.000 solostukken uit het Renaissance-tijdperk alleen al, en nog meer uit de barok.
Foto: Een pagina uit één van de meest bekende luitboeken, "Capirola Lute Manuscript" ca.1517
De luit werd in de loop van de geschiedenis in verschillende situaties gebruikt: in koninklijke hoven, in theaters en thuis. Veel beroemde mensen speelden de luit; Koningin Elizabeth I van Engeland speelde en danste elke ochtend op de luit. Galileo Galilei kwam uit een familie van luitisten en was zelf ook een bekwaam luitspeler en componist (hoewel hij beroemd werd om iets anders!). Leonardo da Vinci, Martin Luther, William Sheakespeare, Louis XIV de Zonnekoning ... en zelfs de huidige beroemde popster Sting spelen allemaal de luit, en de lijst is nog veel langer!
Koningin Elizabeth I die de luit bespeelt: een miniatuur van Nicholas Hilliard (ca. 1580). Gloucestershire, Berkeley Castle.
Verschillende soorten luiten
​
Luiten worden besnaard in paren genaamd "koren" (vergelijkbaar met hoe mandolines zijn besnaard). Er zijn verschillende soorten luiten. Middeleeuwse luiten hebben 5 koren. Renaissance luiten kunnen tussen de 6 en 10 koren hebben en zijn verkrijgbaar in sopraan-, alt-, tenor- of basmaten. In de baroktijd worden luiten groter en krijgen ze meer snaren. Ze kunnen tot 19 koren hebben en kunnen langer zijn dan 2 meter!
In de 21e eeuw
​
Tegenwoordig beleeft luitmuziek zijn tweede hoogtepunt in de geschiedenis. De belangstelling voor de luit en de scholing van kinderen is in de afgelopen decennia met name in de Europese landen gegroeid. Frankrijk is het meest prominent en toonaangevend. Er zijn vele soorten en maten luiten beschikbaar, en er zijn verschillende muziekstijlen om ervan te genieten: middeleeuws, renaissance, barok, klassiek, romantisch en waarom niet? - popmuziek. Lessen worden gegeven door zowel moderne als historische luitleraren en omvatten het leren van verschillende soorten liedjes, melodieën, duetten, trio's en consortmuziek voor alle leeftijden en niveaus. Er zijn ook eindeloze mogelijkheden om samen te werken met andere instrumenten.
​
Klik hier om een indruk te krijgen van verschillende soorten luitmuziek >>> YouTube-afspeellijst